Behalve de informatie omtrent energiemobiliteit en energie-kengetallen is het ook interessant om te kijken naar het jaar 2050. Waarom het jaar 2050 ?
De overheid heeft in haar beleidsplannen staan dat er in het jaar 2050 bijna geen CO2 meer uitgestoten zal worden. Het is dan onontkoombaar dat alle benodigde energie onttrokken zal moeten worden aan zon en wind. Kernenergie is technisch gezien de beste oplossing om fossiele brandstoffen te vervangen, maar aan deze oplossing zijn teveel publieke emoties verbonden zodat ik me daar niet mee bezig zal houden. Toch wil ik er één opmerking over maken en dat is dat er met 10 kernenergiecentrales in Nederland alle energieproblemen zijn opgelost. En nu houd ik mijn mond daarover…..
Ik heb al de nodige aandacht besteed aan de relatie tussen energieverbruik en mobiliteit. Waarom mobiliteit ? Welnu, om de eenvoudige reden dat mobiliteit de op één na grootste energieverbruiker is. Van het totale primaire energieverbruik in Nederland gaat 44 % naar warmte en 22 % naar mobiliteit. Onderzoek naar en het werken aan oplossingen voor beperking van warmteverliezen is iets waar iedereen zo langzamerhand wel mee bekend is, want dan komen we op het gebied van woningisolatie, enz. Dus indien alle maatregelen getroffen zijn om het energieverbruik t.a.v. verwarmingsdoeleinden te beperken, dan is mobiliteit de aangewezen volgende kandidaat om te onderzoeken.
We kunnen nu eens uitgebreider kijken naar het jaar 2050. Er bestaan talloze zeer ingewikkelde rapporten omtrent de weg die Nederland moet afleggen om in het jaar 2050 voor 95 % fossielvrij te zijn. Al deze rapporten gaan er van uit dat deze weg bestaat. Kenmerkend van al deze rapporten is dat ze zeer optimistisch zijn m.b.t. conversierendementen, opslagmogelijkheden, betere zonnepanelen, grotere windmolens, enz. Voor de rest zijn al deze rapporten voor de leek onbegrijpelijk, ook voor mij overigens.
Daarom ga ik me maar weer eens bezig houden met wat eenvoudige rekensommetjes die iedereen kan begrijpen. Nogmaals: de cijfers zullen niet kloppen maar de trends en de orde van grootte zijn onmiskenbaar.
Natuurlijk eerst weer wat uitgangspunten
Zoals gebruikelijk zijn dit geen precieze cijfers, ik heb alles vrij grof afgerond.
- Nederland heeft in 2050 20 miljoen inwoners
- Het totale energieverbruik in 2020 is 1 PWh (1.000 TWh)
- 300 TWh is in 2020 gebruikt voor opwekking van 120 TWh elektriciteit
- In 2020 werd met 10.000 MW ge-installeerd zonnepaneelvermogen, 8.100 GWh geproduceerd.
Hoe kunnen we nu een wat aanschouwelijker beeld schetsen van wat de burger te wachten staat op weg naar het jaar 2050 ?
Het leuke is dat we hier gebruik kunnen maken van de RES. RES staat voor Regionale Energie Strategie. Er zijn in Nederland 30 RES regio’s opgericht, allemaal met het doel om de z.g. energietransitie vorm te geven. Het leuke van de RES is dat het dicht bij de burger staat en daarom een veel duidelijker consequentie kan geven van plaatselijk ontwikkeld beleid dan landelijk beleid kan doen.
Ik beperk me hier dus tot de RES Amersfoort, maar eerst even naar het jaar 2030.
Hier is van bekend dat 0,5 TWh aan zon- en wind-energie opgewekt gaat worden in het jaar 2030.
Bovendien geldt volgens het klimaatakkoord dat Nederland in 2030 op land 35 TWh moet gaan opwekken.
Dit bekent dat de RES Amersfoort voor 0,5/35 = 1,5 % deelneemt aan deze doelstelling. De bevolkingsomvang in de RES Amersfoort is 300.000, dus procentueel meer in de richting van 1,8 % van 17 miljoen inwoners.
Voor 2030 zijn 32 windmolens en 50 “Eemnesser” zonnevelden gepland. Met “Eemnesser” zonneveld wordt het 6 ha grote veld langs de A1 in Eemnes bedoeld. Dit veld levert 5 GWh elektriciteit per jaar.
Kunnen we deze gegevens extrapoleren naar 2050 ? Ik zal een poging doen met twee methodes.
Methode 1
In 2030 is 40% duurzaam en in 2050 is 95 % duurzaam.
Er komen dan tussen 2030 en 2050 in de RES Amersfoort 55/40 = 1,4 keer het huidige aantal bij. Dat betekent dat er nog 44 windmolens en 70 zonnevelden van 5 ha bij komen.
Totaal zou dan zijn 44+32 = 76 windmolens en 50+70=120 zonnevelden
Methode 2
Planning van opgewekt vermogen in 2050 op land:
Windmolens op land : 2750 stuks (gem. 3 MW) leveren 16 TWh
Zonne-energie: 60 TWh (Planbureau Leefomgeving)
Totaal op land dus: 76 TWh
Voor de RES Amersfoort zou dit 1,5 % van 76 TWh betekenen, ofwel 1,15 TWh
Bij dezelfde verdeling 50% zon en 50 % wind betekent dit in 2050:
0,6 TWh zon: 120 zonnevelden van 5 ha
0,6 TWh wind: 75 windmolens van 3 MW
Het grappige is dat beide methodes tot dezelfde uitkomst leiden.
SBDE wil geen windturbines en geen zonnepanelenparken (BC, 28-6-2021)
Ja, alweer een artikel over de energie-transitie. Ik zou bijna medelijden krijgen met de politiek, als je bemerkt hoe weinig kennis er aanwezig is op het gebied van energie-opwekking, opslag en distributie. En dan moet je toch maar besluiten kunnen nemen.
Nu weer een inbreng van de SBDE over windmolens, zonnepanelen en Nikkel-IJzer accu’s. Niet vervelend bedoeld, maar wel grappig dat Edison genoemd wordt als uitvinder van dit type accu. Edison verloor in 1880 de strijd met Tesla op het gebied van elektriciteits-distributie. Edison wilde gelijkstroom, maar Tesla won het met zijn wisselstroomidee. Ook leuk dat met moderne technologie het transport en distributie van gelijkstroom weer kansen krijgt.
Maar dit terzijde.
Ik ben niet politiek betrokken, maar als ik het goed heb begrepen komen er in de RES Amersfoort 32 windmolens en 50 zonnevelden van 5 ha. Afgezien van de enorme schade aan natuur en landschap, is dit een onmogelijke opgave, zolang het niet mogelijk is om al deze elektrische energie op gunstige momenten op te slaan voor periodes dat het niet waait en de zonnestraling Nederland niet kan bereiken (grootste deel van het jaar). De noodzakelijke technologie bestaat eenvoudigweg niet. Met omwegen is wel wat mogelijk, maar dit gaat gepaard met dermate grote energieverliezen, dat dit ook niet realistisch is. (Battolyser)
Dus hoe nu verder ?
Het interessantste van deze vraag is, dat velen ideeën hebben over wat niet moet gebeuren, maar niemand weet wat wel moet gebeuren. Of nog erger, denkt te weten wat moet gebeuren, maar komt met schijnoplossingen.
Op de huidige manier doorgaan is een doodlopende weg. We praten nu over 2030, terwijl daarna 2050 in het verschiet ligt met een bevolkingsomvang van 20 miljoen, nog meer (gewenst) energieverbruik per inwoner en geen oplossing voor de energietekorten in de maanden oktober tot maart. Bovendien zal de benodigde energiecapaciteit in 2050 t.o.v. 2030 verdubbeld moeten zijn.
Wel kun je zeggen dat met de enorme groei van zonnepanelen op particuliere daken en zonnevelden er ’s zomers op zonnige dagen een overschot aan zonne-instraling zal ontstaan. Even aannemende dat de elektriciteitsnetten er voor geschikt zijn gemaakt en alle huishoudens een slimme meter hebben, zullen de stroomconverters dan automatisch afslaan of zal het overschot verkocht moeten worden aan het buitenland.
Indien het overschot niet gebruikt kan worden, zullen de gelukkige bezitters van zonnepanelen (en anderen) dan weliswaar voldoende elektriciteit hebben, maar zij zullen geen gebruik kunnen maken van de volledige capaciteit van hun panelen. Voordeel is wel dat deze overcapaciteit gebruikt kan worden op dagen met weinig zon. Maar het opslagprobleem blijft.
Een interessante ontwikkeling waar Nederland niet aan zal ontkomen is om in de wintermaanden elektriciteit uit het buitenland aan te kopen. Dat zal dan van een land moeten zijn dat niet dezelfde problemen als Nederland met windmolens en zonnepanelen heeft. De gedachten gaan dan vanzelfsprekend uit naar Frankrijk, waar een groot vermogen aan duurzame energie in de vorm van kernenergie-centrales staat opgesteld.
Ja, het spijt me, maar een land dat volgebouwd wordt met windmolens en zonnepanelen kan ik zelf niet als duurzaam beschouwen, maar dit terzijde. Ook de met windmolens volgebouwde Noordzee kan ik niet anders zien dan als een menselijk fiasco, waar de natuur op gruwelijke wijze geweld wordt aangedaan.
Frankrijk heeft in het verleden het besluit genomen om op kernergie in te zetten. Of dat toen al of niet slim is geweest kan ik niet beoordelen, maar het komt nu echter wel erg goed uit.
Een moderne kernenergiecentrale staat voor 1.000 windmolens en is dag en nacht beschikbaar, het hele jaar door. Het bouwen van kernenergiecentrales kent echter ook problemen. Deze hebben o.a. te maken met de ontwikkeling van nieuwe veiliger typen en enorme kostenoverschrijdingen van nu in aanbouw zijnde centrales.
Ja, leuk allemaal, maar hoe nu verder.
Zoals gebruikelijk houd ik me niet bezig met politiek, dus dat maakt het bedenken van enkele scenario’s nogal eenvoudig. Prioriteit nummer 1, waar gezien de lange tijdsduur die de implementatie met zich mee zal brengen, in alle scenario’s noodzakelijk is, is het terugbrengen van de bevolkingsomvang in Nederland.
1. De bevolking in Nederland groeit momenteel met 100.000 inwoners per jaar, dus naar 20 miljoen in het jaar 2050. Het streven moet echter een omgekeerde ontwikkeling zijn, nl. een afname van 100.000 inwoners per jaar.
Dat zou beteken dat over 70 jaar, in het jaar 2100, Nederland een bevolkingsomvang van 17 miljoen-7 miljoen = 10 miljoen inwoners kan hebben.
Waarom deze bevolkingskrimp? Het antwoord is eenvoudig.
Door deze bevolkingskrimp zal het energieverbruik in Nederland met 50 % afnemen.
(de enorme voordelen die dit op andere terreinen ook heeft, kan iedereen zelf bedenken)
2. Een drastische vermindering van het energieverbruik. De enorme verkwisting met betrekking tot mobiliteit zal als eerste aangepakt moeten worden.
3. Het bouwen van 5 kernenergiecentrales. Deze kunnen 50 % van de Nederlandse energiebehoefte in 2050 leveren. Het bouwen van een centrale duurt 10 tot 12 jaar, dus ruim op tijd voor het jaar 2050.
4. In de wintermaanden elektriciteit kopen in het buitenland, indien mogelijk. Vanwege de grote vraag vanuit andere landen zal de prijs daarvan bijzonder hoog zijn.
5. Voldoende elektriciteitscentrales in bedrijf houden, die op Russisch aardgas functioneren. De CO2 doelstellingen worden dan weliswaar niet gehaald, maar ja, er is geen alternatief. Het is pompen of verzuipen.
Interessante scenario’s waar de politiek zijn tanden op stuk kan bijten.
Epiloog
Het is erg indrukwekkend om te ervaren hoe ondeskundig het “grote publiek” is. Ik houd er niet van om mensen dom te noemen, want er zijn heel veel mensen slimmer dan ik zelf. Onwetend en ondeskundig zijn de meeste mensen helaas wel. Als ze ook nog eens eigenwijs zijn en politiek betrokken heeft het geen enkele zin om daar mee te praten. Immers zijn er ook miljoenen mensen die geloven dat Jezus Christus uit een maagd geboren is, dus ja, dan houdt het wel op.
Omdat ik toevallig de energieproblematiek interessant vind, heb ik deze paragrafen geschreven. Vanzelfsprekend heb ik de nodige rapporten en wetenschappelijke publicaties moeten doornemen om tot genoemde conclusies te kunnen komen. Beschamend is het om te ervaren dat sommige, in zeker opzicht intelligente, publicaties met overdreven optimistische voorspellingen komen t.a.v. technologische ontwikkelingen. Ontwikkelingen waar al vele decennia over de hele wereld aan gewerkt wordt en waar nauwelijks vooruitgang in geboekt wordt. Aannames zoals rendementsverhoging van zonnepanelen en voorspellingen dat de zonne-instraling in de toekomst zal gaan toenemen. Ook batterijtechnologie zal volgens deze “optimisten” revolutionair verbeteren.
Als Rijkswaterstaat in de 60-jaren ook op een dergelijke wijze met toekomstvoorspellingen was omgegaan, had half Nederland nu al onder water gestaan. Dat west-Nederland over pakweg 1.000 á 2.000 jaar daadwerkelijk onder water zal staan, zal wel doemdenken zijn, maar dit terzijde.
Ik wil nog wel wijzen op een andere website die naar mijn mening interessant is, omdat deze op een weldenkende manier aangeeft hoe groot de huidige problemen zijn.
Deze website is te vinden via de volgende link http://www.energiefeiten.nl/